VIII Zgromadzenie Ogólne Światowej Federacji Luterańskiej – Kurytyba 1990

„Słyszałem krzyk mojego ludu…” Posłanie VIII Zgromadzenia Ogólnego Światowej Federacji Luterańskiej w Kurytybie

[…]

Wyzwolone stworzenie

Krzyk stworzenia dociera do nas jako krzyk zwątpienia. Zagrożona jest przyszłość Ziemi. Wszędzie wzrasta świadomość kryzysu ekologicznego. We wszystkich częściach świata widzimy, jak niszczone jest środowisko.

Zagrożona jest warstwa ozonowa, a bez jej ochrony zagrożone jest wszelkie życie. Efekt cieplarniany zmienia klimat na Ziemi, a te zmiany mogą być bardziej zgubne niż wojna atomowa. Niszczone są lasy tropikalne w dorzeczu Amazonki, w Azji i w Afryce. Istnieją niepokojące dane o rozmiarach wymierania gatunków. Przerażające są następstwa kwaśnych deszczów i bezmyślnego stosowania pestycydów.

Są ludzie, którzy w technologii genetycznej widzą rozwiązanie dla problemów zaopatrzenia w żywność, inni są przekonani, że manipulacje genetyczne są atakiem na świętość życia.

Zachwianie środowiska ekologicznego pociąga za sobą katastrofy społeczne. Rozrost miast i problemy przeludnienia prowadzą do wędrówki ludności, co stwarza problemy ekologiczne. W krajach wysoko uprzemysłowionych rozrzutne i marnotrawne gospodarowanie naturalnymi zasobami naszej Ziemi zagraża długoterminowemu zaopatrzeniu w podstawowe surowce. Przykładem na to jest zużycie paliw w milionach prywatnych samochodów.

Problemy ekologiczne i ekonomiczne wynikają z siebie nawzajem. Istnieje napięcie między wzrostem gospodarki a możliwościami ekologicznymi. Przykładem tu jest zapora Itaipu, produkuje ona konieczną energię elektryczną dla Brazylii, Paragwaju i Argentyny. Jednak zniszczyła miejscowe środowisko, zalała lasy i łąki, a miejscową ludność przegnała do przeludnionych już i tak miast bądź w dziewicze obszary nad Amazonką.

Wzajemna zależność całego ekosystemu wymaga odpowiedzi na te krzyki, spowodowane nie tylko technologią. Potrzebny jest nowy system wartości i ponowne odkrycie duchowego wymiaru życia człowieka na ziemi.

Chrześcijanie wierzą w Boga Stwórcę, Zbawcę i Zachowawcę życia. Bóg stworzył ziemię jako miejsce radości i piękna. Ludzkość została stworzona na obraz i podobieństwo Boga, a Bóg jest „przyjacielem życia” (Księga Mądrości). Od stuleci jednak kładziemy nacisk na podporządkowanie przyrody panowaniu człowieka. Grzech i siła zniszczenia przywiodły ludzkość do punktu, gdzie człowiek wyrzekł się swego powołania jako strażnik i szafarz, a stał się niszczycielem. Nadszedł czas, kiedy musimy powrócić do biblijnego stanowiska, że zostaliśmy stworzeni i wyposażeni w leczniczą moc, by troszczyć się o wspólnotę i tworzyć przyjazne stosunki pomiędzy wszelkimi stworzeniami.

Istnieje nierozerwalna więź i współzależność między ludzkością a całym stworzeniem – dotyczy to zarówno przeżycia, jak i zbawienia. Wierzymy, że „i samo stworzenie będzie wyzwolone z niewoli skażenia ku chwalebnej wolności dzieci Bożych” (Rz 8,21). W Chrystusie zaczyna się nowa ludzkość i świat, który nadejdzie (Kol 1,15–23). To świętujemy w każdym chrzcie. Zgodnie z długą praktyką Kościół powinien chrzcić czystą, niezanieczyszczoną wodą – symbolem dla „rzeki wody żywota, czystej jak kryształ, wypływającej z tronu Boga…” (Ap 22,1). Woda w chrzcie jest przypomnieniem Bożej obietnicy i potwierdzeniem naszego zobowiązania ochrony przyrody. Jednakże dziś w wielu miejscach na świecie nie można znaleźć czystej wody.

Odpowiednio w Eucharystii owoce ziemi przynoszone są na Stół Pański. Chleb upieczony z plonów pola i wino z dojrzałych na słonecznych zboczach winogron, symbolizują wszystko, czego potrzebujemy do życia; jednocześnie przynoszą nam prawdziwe Ciało i Krew Chrystusa. Z modlitwą i dziękczynieniem przyjmujemy to, co daje nam Stwórca jako dar, błogosławieństwo naszej pracy, która przypomina nam, że całe życie nasze zależne jest od ziemi, słońca, wody i powietrza. Ale dziś trudno jest znaleźć chleb i wino, które nie byłyby zanieczyszczone chemikaliami.

Kościół jest częścią Bożego stworzenia. Zwiastuje on dobro i piękno życia, a jednocześnie ma udział w postanowieniach i rozstrzygnięciach, które zagrażają stworzeniu. Tym samym jesteśmy jednocześnie sprawcami i ofiarami zanieczyszczenia środowiska. Na tym polega nasz udział w grzechu całej ludzkości. Wyznajemy swój grzech, że nie zawsze byliśmy wiernymi szafarzami Bożego stworzenia.

Jednak w Jezusie Chrystusie jest nadzieja na nowy początek. Kościół jest otwarty na przyszłość i przekazuje ową nadzieję, która łączy w sobie nowe niebo i nową ziemię. Kościół i jego członkowie powinni, jako wierni szafarze stworzenia, okazywać skromność w stylu życia i w swoich strukturach organizacyjnych.

Kościół ma niepowtarzalną okazję, by udowodnić jedność Bożego świata, gdy w liturgii i podczas uroczystości opiewa dobro i piękno stworzenia oraz wyraża wdzięczność dla tych, którzy występują na rzecz zachowania tego dzieła. Jednocześnie częścią zadania Kościoła jest podnieść głos prorocki w społeczeństwie, kiedy zagrożone jest Boże stworzenie, i współdziałać w sporach politycznych i przy podejmowaniu decyzji tam, gdzie chodzi nie tylko o los współczesnego świata, ale i o warunki życia przyszłych pokoleń.

Wraz z wyznawcami innych religii i ideologii, angażującymi się na rzecz tych samych celów, Kościoły powinny za pomocą obowiązującego prawa i nowego prawodawstwa, jak i poprzez pokojowe inicjatywy i umiarkowane nieposłuszeństwo, opowiedzieć się za ochroną wszelkiego życia. Powinny być one otwarte na współpracę z państwowymi, niepaństwowymi i niezależnymi organizacjami, jak i z partiami politycznymi, dążącymi do tego samego celu, oraz stawać po stronie grup i programów, które mają na celu utworzenie społeczeństwa znośnego dla środowiska, np. organizatorzy „Dnia Ziemi”.

Sprawą istotną jest, by problemy związane ze stworzeniem i ekologią doszły do głosu w wychowaniu chrześcijańskim i katechezie, a także w kształceniu zawodowym we wszystkich zawodach kościelnych i w kształceniu wszystkich współpracowników i współpracownic w gremiach kierowniczych.

Zobowiązania

• Zobowiązujemy się utworzyć światowy kościelny krąg ratowania życia, w którym Kościoły współdziałałyby w walce z zagrożeniami dla Bożego dzieła stworzenia;
• Zobowiązujemy się na bieżąco brać udział w ekumenicznym procesie koncyliarnym dla sprawiedliwości, pokoju i zachowania stworzenia;
• Zobowiązujemy się w naszych własnych krajach i w organizacjach międzynarodowych popierać Ewangelicki Kościół Wyznania Luterańskiego w Brazylii i narodowe ruchy ekologiczne w ich staraniach o ochronę przed ekologiczną, społeczną i gospodarczą zagładą Amazonii, „płuc Ziemi”, np. przed wypalaniem puszczy, co zagraża warunkom życia Indian i na szeroką skalę prowadzi do wypędzania ludności tubylczej.

(„»Słyszałem krzyk mojego ludu…« Posłanie VIII Zgromadzenia Ogólnego Światowej Federacji Luterańskiej w Kurytybie”, tłum. M. Platajs, tłum. przejrzał J. Sojka, w: J. Sojka, „Wieczerza Pańska jako nota ecclesiae w publikacjach Światowej Federacji Luterańskiej”, praca doktorska w ChAT 2012, s. 423–425).

Zobacz także:

„»Ich habe das Schreien meines Volkes gehört«. Offizieler Bericht der Achten Vollversammlung des Lutherischen Weltbundes. Curitiba, Brasilien 29. Januar–8. Februar 1990”, red. N. A. Hjelm, „LWB-Report” t. 28/29: 1990, s. 109–125.

Wróć do: Ekologia w perspektywie luterańskiej