Raport „Ograniczenie globalnego ocieplenia do 1,5 st. C. Ryzyka klimatyczne i nieodwracalne straty, których musimy uniknąć. Studium”, 2018
[Raport opublikowany przez: Brot für die Welt – Evangelisches Werk für Diakonie und Entwicklung e. V., Światową Radę Kościołów, ACT Alliance, Światową Federację Luterańską]
[…]
Nasze końcowe zalecenia dotyczące zasad postępowania
Pół stopnia ma znaczenie! Raport specjalny IPCC o globalnym ociepleniu o wartości 1,5 st. C pokazuje, że mamy do wyboru: przekroczenie progu 1,5 st. C przy nieproporcjonalnie wysokim ryzyku dla osób ubogich i wrażliwych lub akceptująca barierę 1,5 st. C, oparta na prawach człowieka droga transformacji odpornego na zmiany klimatyczne zrównoważonego rozwoju opartego na zerowej emisji, przy mniejszych szkodach, mniejszym ryzyku klimatycznym, wyższym dochodzie na mieszkańca, większym bezpieczeństwie ludzkim, trwałym życiu, większej równości, sprawiedliwości i wielostronnej współpracy. Dlatego warto podejmować wszelkie starania, aby średnia temperatura nie wzrosła o więcej niż 1,5 st. C i aby uzgodnić globalne porozumienie dla przyszłości, której wszyscy chcemy.
W świetle ustaleń IPCC zalecamy następujące kluczowe elementy dla takiego porozumienia:
1. Środki ostrożności i współpraca wielostronna: działania w zakresie klimatu w kontekście Celów Zrównoważonego Rozwoju (SDG) i Podstaw dla Obniżenia Ryzyka Katastrof z Sendai (Sendai Framework for Disaster Risk Reduction – DRR) muszą starać się unikać nieznanego lub wysokiego ryzyka. Najnowsze badania naukowe pokazują, że jeśli chcemy utrzymać globalne ocieplenie na poziomie wzrostu o 1,5 st. C, musimy zainwestować maksymalną ilość zasobów i wielostronną współpracę.
2. Ograniczenie luk w wiedzy i budowanie potencjałów krajowych: wciąż istnieje wiele luk w zakresie wiedzy i potencjału związanych z zagrożeniami klimatycznymi i ścieżkami ich łagodzenia. Systematyczne reagowanie na nie musi stać się drugim priorytetem, jeśli mamy odpowiedzialnie reagować na zmiany klimatyczne.
3. Równość i sprawiedliwość klimatyczna: działanie na rzecz równości i sprawiedliwości, w tym równości płci i sprawiedliwości międzypokoleniowej, poprzez działania wielostronne i krajowe, jest niezbędne, jeśli mamy przezwyciężyć podstawowe przyczyny słabości, osiągnąć Cele Zrównoważonego Rozwoju i zapewnić, by globalne ocieplenie nie przekroczyło 1,5 st. C.
4. Potrójna wygrana w łagodzeniu skutków, przystosowaniu i zrównoważonym rozwoju: mobilizacja korzyści płynących z działań w dziedzinie klimatu i zrównoważonego rozwoju, w tym poprzez dostosowanie krajowo ustalonych wkładów [Nationally Determined Contribution – NDC, przewidziane w porozumieniu paryskim z 2015 r.] i planów rozwoju oraz zminimalizowanie potencjalnych kompromisów, jest receptą na sukces.
5. Transformacyjna adaptacja: skutki i ryzyka związane ze zmianą klimatu często zależą od strony. Dlatego też rządy muszą opracować i wdrożyć krajowe plany adaptacyjne [National Adaptation Plan – NAP] i krajowo ustalone wkłady (NDC), a także lokalne plany adaptacyjne, które są oparte na nauce i faktach oraz które w pierwszej kolejności reagują na podstawowe przyczyny podatności na zagrożenia oraz szczególne potrzeby szczególnie wrażliwych osób i sektorów.
6. Zwiększona ochrona osób przesiedlonych przez zmiany klimatu: zapewnienie poszanowania, ochrony i spełnienia praw człowieka przesiedleńców i osób, które zostały zmuszone do migracji z powodu niekorzystnych skutków zmian klimatu, oraz zapewnienie tego, że wspólnota państw wspiera potrzebujących, opierając się na zaleceniach platformy dotyczącej przemieszczania się po katastrofie [Platform on Disaster Displacement].
7. Oddzielenie wzrostu gospodarczego od emisji gazów cieplarnianych: szybkie i głębokie przemiany gospodarcze opierają się na ścieżce zrównoważonego rozwoju, innymi słowy, zmianie behawioralnej, zrównoważonej konsumpcji, niskim wzroście populacji, wysokim rozwoju społecznym, postępie technicznym oraz niskim zapotrzebowaniu na energię i żywność.
8. Głębokie i szybkie ograniczenie emisji: nie ma alternatywy dla energicznego zmniejszenia emisji do 2030 r. do około 25 Gt lub mniej, w tym poprzez ceny węgla i wysokie inwestycje w energię w 100 proc. ze źródeł odnawialnych i efektywność energetyczną. Jest to jedyny sposób stabilizacji globalnego ocieplenia na poziomie lub poniżej 1,5 st. C. Z uwagi na szybką i głęboką redukcję emisji, w połączeniu ze zwiększoną sekwestracją węgla poprzez przywracanie naturalnych pochłaniaczy dwutlenku węgla, można zminimalizować potrzebę BECCS (Biomass energy combined with carbon capture and storagei [Energia biomasy połączona z wychwytywaniem i składowaniem węgla]) i innych ryzykownych technologii usuwania dwutlenku węgla [carbon dioxide removal – CDR].
9. Zminimalizować ślad ekologiczny dotyczący użytkowania gruntów związany z działaniami na rzecz klimatu: ścieżki łagodzenia zmian spójne z utrzymaniem globalnego ocieplenia na poziomie wzrostu o 1,5 st. C będą masowo kształtować przyszłą energię i użytkowanie gruntów, przynosząc ewentualne dodatkowe korzyści i kompromisy ze zrównoważonym rozwojem. W związku z tym minimalizowanie śladu użytkowania gruntów ma decydujące znaczenie.
10. Ograniczenie inwestycji: zapewnienie, że inwestycje zmieniają się z „brązowego” i niezrównoważonego na „zielony” i zrównoważony, wymaga dużych inwestycji w zrównoważoną energię (w latach 2018–2050) w zakresie do trzech bilionów dolarów rocznie.
11. Nowa architektura sprawiedliwego finansowania i transferu ryzyka związanego z klimatem, w tym fundusz na pokrycie strat i szkód: nawet w świecie o temperaturze wyższej o 1,5 st. C miliony ludzi i wiele krajów podatnych na zagrożenia jest narażonych na ryzyko uwięzienia w ubóstwie. Dlatego transfer ryzyka związanego z klimatem i finansowanie oparte na sprawiedliwości i zasadzie „zanieczyszczający płaci” są niezbędnym sposobem uniknięcia katastrofy humanitarnej i zapewnienia realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju.
(„Limiting Global Warming to 1.5. The Climate Risks and Irreversible Losses We Must Avoid, Study”, Berlin 2018, s. 52, dostępne także: https://www.lutheranworld.org/content/resource-limiting-global-warming-15degc)
Wróć do: Ekologia w perspektywie luterańskiej